Zorg

Zorg

Michiel was een streng maar rechtvaardig leider voor zijn mensen. Hij zorgde goed voor hen en zij kenden hem de koosnaam “Bestevaer” toe. Maar zijn zorg ging veel verder dan vriendelijkheid en rechtvaardigheid.

Hij stelde als een van de eerste in zijn tijd altijd een predikant mee te willen nemen. Dat was daarvoor niet gebruikelijk, maar de godvruchtige Michiel vond het belangrijk voor zichzelf én zijn bemanning. Tegenwoordig gaat geen marineschip of ander onderdeel van de krijgsmacht op pad zonder ondersteuning van protestantse, katholieke, islamitische en/of humanistische geloofsovertuiging. En dat geldt internationaal. Bij Michiel ging het uiteraard alleen om een predikant.

Daarnaast had Michiel samen met Johan de Witt ervoor gezorgd, dat gelden vrij kwamen voor diegenen die “in de dienst” gewond waren geraakt. Men zou dit kunnen zien als een voorganger van de huidige zorgregeling WIA, al was hij vrij eenvoudig in opzet. Daarentegen waren de bedragen, die uitgekeerd werden bij verlies van ledematen, relatief hoog. Denk daarbij aan het maandsalaris van een matroos rond een kwartje in guldens. Als de scheepschirurgijn niet een vrij hoog sterftecijfer had door de gebrekkige hygiëne zou het de Staat een hoop geld hebben gekost. Johan de Witt was een specialist in de mathematische kant van verzekeringen en zal hier dus goed over hebben nagedacht.

Michiel's dodelijke verwonding (afgeschoten voet en been) zou hem 550 gld opgeleverd hebben.

Als laatste punt is er de rol van de echtgenote. In het geval van Michiel waren dit achtereenvolgens Neeltje Engels en Anna van Gelder.

Het was gebruikelijk, dat de kapitein van een schip zogenaamde "kostpenningen" ontving. (ook wel "koppengeld" genoemd) Dat was een zeker bedrag per aantal personen van een rang aan boord van zijn schip. Dus per matroos, kwartiermeester, bootsman, etc. Het totaal kon de kapitein uitgeven aan victualiën (voeding en dergelijke) die nodig waren voor de reis. Het zal niet verbazen, dat er kapiteins waren die zéér spaarzaam uitgaven deden voor de bemanning en het overschot in hun zak staken als extraatje. Michiel gaf zijn vrouw de opdracht het geld goed uit te geven, aangezien hij van mening was dat zij beter wist wat nodig was, beter kon onderhandelen op de markt en het huishouden ook al op de centjes moest letten, dus ervaring had. Zoals de reclame van een bekende supermarkt zal hij er soms ook aan overgehouden hebben.

Zo is er een situatie waarbij Anna al inkopen had gedaan waarop de situatie veranderde en zij met onbruikbare overschotten dreigde te komen. Ze schakelde Johan de Witt persoonlijk in om de schade daarvan te beperken. Doortastend en met profijt voor de bemanning. Haar persoonlijke band met de echtgenote van Johan zal daarbij van belang zijn geweest.